Help ouders om een burn-out te voorkomen in tijden van veel stress
Als gezinnen veel stress ervaren, kunnen er meer conflicten en boosheid ontstaan thuis. Vooral als ouders zich niet bewust zijn hoe hun eigen emoties de opvoeding beïnvloeden. Dit kan een negatieve impact hebben op kinderen, wat vaak voor nog meer stress zorgt.
Dit is niet nieuw. Maar recent zijn psychologen zich meer gaan verdiepen in wat een parentale burn-out wordt genoemd. Oftewel: een ouderschapsburn-out. Het lijkt erop dat deze burn-outs vooral sinds de coronapandemie zijn toegenomen. Ze komen bovendien meer voor in Westerse landen (mogelijk als gevolg van minder steun van de omgeving).
De ‘perfecte ouder’ bestaat niet
De perfecte ouder willen zijn, vooral ouders die veel twijfelen en kritisch zijn naar zichzelf, is een risicofactor voor een parentale burn-out, zo blijkt uit een recent onderzoek dat gepubliceerd is in het tijdschrift Current Psychology.
Tegelijkertijd kan emotionele competentie (in staat zijn om emoties te begrijpen, te uiten en te reguleren) tegenwicht bieden aan het risico van de perfecte ouder willen zijn. Emotionele competentie vermindert dus het risico op een burn-out, aldus het nieuwe onderzoek.
Dit recente onderzoek bevestigt daarmee wat al verwerkt is in Positief Opvoeden, Triple P. De perfecte ouder proberen te zijn is een bekende opvoedvalkuil, die beschreven wordt in de Triple P-programma’s. Realistische verwachtingen hebben van jezelf en van je kinderen, is één van de vijf basisprincipes van Positief Opvoeden, Triple P.
Het model voor zelfregulatie van Positief Opvoeden, Triple P, helpt ouders om van een afstand te leren kijken, te reflecteren en in contact te komen met hun eigen emoties en die van hun kinderen.
Gaandeweg verkrijgen ouders de vaardigheden om onafhankelijke probleemoplossers te worden. Ze gaan hun eigen emoties en gedrag (en de emoties en het gedrag van hun kind) observeren en bijhouden en gaan op zoek naar wat goed gaat en wat nog beter kan.
Balanceren op de ‘stress-schaal’ met nieuwe vaardigheden
We kunnen stress aan de ene kant van de schaal plaatsen en manieren om met stress om te gaan aan de andere kant. Elke ouder kent stress. Sommigen kennen zelfs heel veel stress. Maar zolang iemand genoeg manieren weet om hiermee om te gaan en in balans te blijven, kunnen mensen voorkomen dat ze opgebrand raken.
Manieren om met stress om te gaan, zijn bijvoorbeeld vaardigheden om te ontspannen, kennis hebben over positief opvoeden en emotionele competentie, zoals hierboven beschreven.
Niemand is met deze kennis en vaardigheden geboren. Je kunt dit leren, ontwikkelen en verbeteren. In stressvolle periodes is het dus des te belangrijker zoveel mogelijk ouders te helpen met het verkrijgen van deze kennis en vaardigheden. Op hun beurt kunnen zij die weer doorgeven aan hun kinderen.
(Bovengenoemd onderzoek uit 2021 is te vinden via deze link: https://link.springer.com/article/10.1007/s12144-021-01509-w Hierin is gekeken naar voorgaand onderzoek en er is gebruik gemaakt van twee online vragenlijsten, één met 347 ouders in België en één met 377 ouders in Polen.)